Od momentu wejścia w życie ustawy Prawo Wodne, czyli od początku 2018 roku rodzinne ogrody działkowe utraciły zwolnienia z opłat za pobór wód z ujęć własnych. Konsekwencją tego stanu rzeczy było obciążenie działkowców kosztami tzw. opłat wodnych pobieranych przez Wody Polskie. W skali kraju problem dotyczy około 1000 ogrodów, a zatem około 200 000 działkowców i ich rodzin.
PZD stoi na stanowisku, że ustawa przewiduje obciążanie działkowców przy zastosowaniu stawek analogicznych, jak dla rolników. Niestety, korzystając z uprawnień nadanych ustawą, Wody Polskie narzucały ROD stawki komercyjne. Skutkowało to kilkukrotnym zawyżeniem kosztów ponoszonych przez działkowców.
Przeciwdziałając temu zjawisku władze krajowe PZD skierowały do Prezesa Wód Polskich oficjalne stanowisko z wnioskiem o respektowanie praw działkowców. Argumenty prawne zawarte w dokumencie zawarto również we wzorach odwołań od decyzji Wód Polskich, które PZD udostępnił ROD. Niestety zarówno Prezes Wód Polskich, jak i terenowe organy tej instytucji, odrzuciły argumentację PZD. W efekcie sprawy trafiły do NSA, czyli Naczelnego Sądu Administracyjnego.
Orzeczenia NSA
W ostatnich tygodniach zapadają kolejne orzeczenia NSA w sprawach ogrodów. W wyrokach, od których nie przysługuje żaden środek zaskarżenia, Sąd jednoznacznie podzielił zarzuty PZD, że Wody Polskie niegodnie z prawem zawyżały opłaty ogrodom. Orzeczenia NSA otwierają ogrodom drogę do ubiegania się o zwrot bezprawnie wyegzekwowanych opłat. Niestety sygnały dochodzące z terenu wskazują, że Wody Polskie mogą utrudniać odzyskanie pieniędzy przez ogrody. Co więcej, pomimo jednoznacznego stwierdzenia przez NSA o niezgodności z ustawą decyzji podejmowanych wobec ROD, Wody Polskie, wykorzystując pozycję władzy publicznej, nadal narzucają działkowcom zawyżone opłaty.
Przykładowe wyroki NSA
- II OSK 1098/20 z dnia 30.09.2020
- II OSK 1334/20 z dnia 30.09.2020
- II OSK 1099/20 z dnia 30.09.2020
- II OSK 1968/20 z dnia 27.11.2020
- II OSK 1992/20 z dnia 27.11.2020
Mając powyższe na uwadze, Krajowa Rada PZD uznała za konieczne zintensyfikowanie działań w obronie ROD przed skutkami dalszego łamania prawa przez Wody Polskie. Dlatego też zobowiązała Krajowy Zarząd PZD do pilnego opracowania i wdrożenia programu, który pozwoli na wyegzekwowanie praw przysługujących działkowcom. Obok przygotowania wzorów dokumentów prawnych, którymi ROD będą mogły posługiwać się w relacjach z organami Wód Polskich, KR PZD uznała za konieczne zaangażowanie organizacji w kampanię na rzecz respektowania praw działkowców.
Rozliczenia w naszym ROD
Przez okres obowiązywania pozwolenia wodno-prawnego, czyli od 13 kwietnia 2019 r. do zakończenia tegorocznego sezonu (24 października 2020 r. – wyłączenie wody) nasz ROD zużył 34 260 m3 wody z ujęcia studni głębinowej. Obecnie jesteśmy rozliczani wg stawki 0.115 zł/m3 mnożonej przez tzw. współczynnik różnicujący o wartości 2 co daje stawkę końcową 0.23 zł/m3. Więcej na temat aktualnie obowiązujących opłat za wodę i samego rozporządzenia można przeczytać w sekcji Opłaty 2020.
W przypadku przyjęcia stawki zmiennej takiej jak w przypadku działalności rolniczej i uwzględniając współczynnik różnicujący opłata byłaby równa nie 0.23 zł/m3 a 0.10 zł/m3, czyli 56% mniej.
| Rok | Zużycie [m3] | Opłaty do Wód Polskich [PLN] wg stawki 0.23 zł/m3 | Opłata do Wód Polskich [PLN] wg stawki 0.10 zł/m3 |
|---|---|---|---|
| 2019 | 22 015 | 5 063 | 2 201 |
| 2020 | 12 245 | 2 816 | 1 224 |
| Razem | 34 260 | 7 879 | 3 425 |
Jak widać z powyższego rozliczenia, gdyby faktycznie uznać zużycie wody jako „na cele rolnicze” okazałoby się, że Wody Polskie pobrały od naszego ROD w przeciągu dwóch lat opłatę zawyżoną o 4 454 PLN.
Podsumowanie
Zarząd ROD w porozumieniu i współpracy z Łódzkim Okręgiem PZD dołoży wszelkich starań, aby podjąć próby zmiany decyzji Wód Polskich i tym samym obniżyć obowiązującą nas stawkę do 0.10 zł/m3. W tym celu nieodzowne będą dokumenty, które mają zostać przygotowane przez dział prawny PZD. Niestety do tego czasu stawka za pobór wody pozostaje na dotychczasowym poziomie. O postępach będziemy Państwa na bieżąco informować.